1. Բնապահպանական միջազգային կազմակերպությունների լոգոնները

Բնապահպանական միջազգային կազմակերպություններ, բնապահպանական ոչ կառավարական միավորումներ, որոնք համակարգում են պետությունների համապատասխան գործողությունները և նպաստում շրջակա միջավայրի պահպանության ոլորտում պետությունների միջև համագործակցության ամրապնդմանն ու ներդաշնակ գործողությունների իրականացմանը։ Բնապահպանական միջազգային կազմակերպությունները ժողովուրդների բազմակողմանի համագործակցության ձևերից են։

Մի շարք բնապահպանական միջազգային կազմակերպություններ ունեն հիմնադրամի կարգավիճակ և ֆինանսավորում են տարբեր բնապահպանական ծրագրեր։ Այդ կազմակերպությունների ֆինանսական միջոցները գոյանում են անդամակցող երկրների անդամավճարներից, նվիրատվություններից և այլն։ Աշխարհում գործում են միջազգային, տարածաշրջանային, միջտարածաշրջանային և ենթատարածաշրջանային 1000-ից ավելի բնապահպանական միջազգային կազմակերպություններ։ Դրանցից առավել հայտնի և ՀՀ-ին օժանդակող ու աջակցող կազմակերպություններն են.

• Բնության պահպանության միջազգային միություն (IUCN)
• Գլոբալ էկոլոգիական հիմնադրամ (GEF)
• Համաշխարհային բանկ (WB)
• Համաշխարհային օդերևութաբանական կազմակերպություն (WMO)
• Միավորված ազգերի կազմակերպության զարգացման ծրագիր (UNDP)
• ՄԱԿ-ի կրթության, գիտության և մշակույթի կազմակերպություն
• ՄԱԿ-ի համաշխարհային պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպություն (FAO)
• ՄԱԿ-ի շրջակա միջավայրի ծրագիր (UNEP)
• ՄԱԿ-ի շրջակա միջավայրի և զարգացման կոնֆերանս (UNCED)
• Վայրի բնության համաշխարհային հիմնադրամ (WNWF)

2. էկոլոգիական և էթիկական նշանները

3. Բնական միջավայրի աղտոտման տեսակները

Երկիր մոլորակի աշխարհագրական թաղանթը և, մասնավորապես, կենսոլորտը միակ նպաստավոր միջավայրն է, որտեղ ծագել և զարգանում է մարդկությունը: Բայց հենց մարդկությունն է, որ իր գործունեությամբ խախտում է այդ միջավայրի հավասարակշռությունը, աղտոտում է միջավայրը, դարձնում պակաս նպաստավոր, իսկ առանձին դեպքերում էլ` աննպաստ և ուղղակիորեն մարդկանց կյանքի համար վտանգավոր:Աղտոտում է կոչվում բնական միջավայրի այնպիսի փոփոխությունը, որը հանգեցնում է երկրահամակարգի էկոլոգիական հավասարակշռության խախտմանը և կենդանի օրգանիզմների, այդ թվում` մարդկանց գոյության պայմանների վատթարացմանը:
Բնական միջավայրի աղտոտումը կարող է լինել ինչպես բնածին, այնպես էլ մարդածին:Բնական միջավայրի ներկայիս վատթարացման գլխավոր և առավել վտանգավոր պատճառը մարդածին աղտոտումն է և կապված է մարդու արտադրական գործունեության բացասական հետևանքների հետ:Բնական միջավայրի մարդածին աղտոտման աղբյուրները, բուն աղտոտիչները և դրանց հետ էլ կապված աղտոտման տեսակները բազմազան են:Տարբերում են աղտոտման 3 տեսակ` ֆիզիկական, քիմիական և կենսաբանական, թեև դրանք հաճախ միասնական ձևով են հանդես գալիս:Ֆիզիկական է կոչվում այն աղտոտումը, որի հետևանքով փոփոխվում են միջավայրի ֆիզիկական ցուցանիշները, օրինակ` ջերմությունը, խոնավությունը, լուսավորվածությունը, աղմուկի մակարդակը, ռադիոակտիվ ճառագայթման մակարդակը, էլեկտրամագնիսականությունը:
Քիմիական աղտոտման դեպքում տեղի է ունենում միջավայրի քիմական հատկանիշների փոփոխություն: Միջավայր են թափանցում այնպիսի քիմիական նյութեր, որոնք չեն մարսվում բնության կողմից և մյուս նյութերի հետ քիմիական ռեակցիայի մեջ մտնելով` միջավայրը վտանգավոր են դարձնում կենդանի օրգանիզմների համար:Կենսաբանական աղտոտում կոչվում են բնական միջավայրի այն փոփոխությունները, երբ միջավայր են թափանցում և բազմանում մարդու համար ոչ ցանկալի կենդանի օրգանիզմներ: Այդ օրգանիզմները կարող են մարդու առողջության համար ուղղակի վտանգ ծառայել կամ էլ փոխել կենսահամակեցությունների զարգացման ընթացքը անբարենպաստ ուղղությամբ և ի վերջո հանգեցնել բնական պայմանների ընդհանուր վատթարացման:Բնական միջավայրի մարդածին աղտոտման ամենատարածված աղբյուրներն են` արդյունաբերություն, ավտոմոբիլային տրանսպորտը, շինարարությունը: Օրինակ, քարածխով աշխատող ջերմաէլեկտրակայանը արտանետում է մեծ քանակությամբ խարամ, թունավոր գազեր, մոծիր, ջրային գոլորշիներ, որոնք աղտոտում են շրջակա բնատարածքը: Ցեմենտի գործարանը օդային ավազան է մղում մեծ քանակությամբ փոշի, որը քամիների օգնությամբ կարող է տարածվել տասնյակ կմ շառավղով և նստել շրջապատի վրա:Հանքարդյունաբերության ձեռնարկությունները ոչ միայն ավերում են այն բնական համակեցությունները, որտեղ հանքեր են բացվում, այլև իրենց թափոնները կուտակում են հանքի շրջակայքում` ամբողջովին փոխելով բնական լանդշաֆտը:Ավտոմոբիլային տրանսպորտը հատկապես մեծ չափով աղտոտում է օդային ավազանը, որ թափանցում են ներքին այրման շարժիչների արտադրած գազերը:Բնական միջավայրի ֆիզիկական ցուցանիշները նկատելի փոփոխություններ են կրում շինարարության ազդեցությամբ: Ամեն մի կառույց, գյուղեր, քաղաքներ, խոշոր ջրամբարներ, հիդրոէլեկտրակայաններ, փոխում են շրջապատի միկրոկլիման, ջերմության ու խոնավության ռեժիմը, ազդում մակերեսային և նույնիսկ ստորերկրյա ջրերի վրա, ստեղծում նոր տիպի` տեխնածին լանդշաֆտներ:Բնական միջավայրի ֆիզիկական, ինչպես նաև մեխանիկական աղտոտման հետևանքներն անզեն աչքի համար մեծ մասամբ տեսանելի են և հաղթահարելի:Այլ է վիճակը քիմիական ու կենսաբանական աղտոտման ժամանակ: Այս դեպքում բնական միջավայրըավելի բարդ և միանգամից դժվար նկատելի փոփոխություններ է կրում: Հետևանքների վերացումն էլ ավելի դժվարին բնապահպանական խնդրի է վերածվում:Բնական միջավայրն աղտոտող նյութերը հաշվվում են հարյուրներով և իրենց բնույթով ու ծագմամբ շատ բազմազան են: Բազմազան է նաև դրանց բացասական ազդեցությունը մարդու օրգանիզմի վրա:Բնական միջավայրի աղտոտում թույլ չտալու և աղտոտված միջավայրը մաքրելու համար անհրաժեշտ է ծանոթ լինել դրանցից գոնե գլխավորներին:Ինչպես աղտոտման տեսակները, այնպես էլ աղտոտող նյութերը ըստ ծագման բաժանվում են երկու խմբի` բնական և արհեստական:Բնական ծագման աղտոտող նյութերը տարածվում են հրաբխային գործունեության, հողի և լեռնապարների լվացման ու տեղատարման, անտառային հրդեհների, ծովի ալեկոծության ու ալեբախության, բույսերի ու մանրէների քայքայման և այլ բնական երևույթների հետևանքով:Արհեստական ծագման նյութերը գոյանում են հանածո վառելիքի, արդյունաբերական ու կենցաղային թափոնների ցրման-տարածման, ինչպես նաև այրման հետևանքով: Մեծ չափով այդպիսի նյութեր են առաջանում ներքին այրման շարժիչներում, ջերմաէլեկտրակայաններում, հնոցներում ու արդյունաբերական վառարաններում, էներգակիրների այրումից, դրանք կենցաղային նպատակներով օգտագործելիս:Մարդածին աղտոտող նյութերում մեծ բաժին ունեն քիմիական արդյունաբերության ու ատոմային էներգետիկայի թափոնները, ատոմային զենքի փորձարկումների հետևանքով գոյացած նյութերը:Ըստ բնական միջավայրի վրա ունեցած ազդեցության` աղտոտող նյութերը բաժանվում են երկու հիմնական խմբի` ֆիզիկական և քիմիական:
Ֆիզիկական նյութերի մեջ մտնում են`·         Գետերի պինդ հոսքը,·         Ռադիոակտիվ տարրերը,·         Ջերմային աղտոտում առաջացնող նյութերը,·         Աղմուկի ու ցածր հաճախականության վիբրացիայի աղբյուրները:Ավելի մեծաքանակ են միջավայրն աղտոտող և մարդու առողջության համար վտանգավոր քիմիական նյութերը:Բոլոր աղտոտող նյութերը բնական միջավայր են թափանցում գազային, հեղուկ և պինդ վիճակում:
Բնական միջավայրի տարբեր բաղադրիչների աղտոտմանը այդ նյութերի մասնակցության բաժինը տարբեր է: Օրինակ, մթնոլորտն աղտոտող նյութերի շարքում գլխավորը գազային վիճակում գտնվող նյութերն են, մինչդեռ ջրերն ու հողերն աղտոտողների մեջ` հեղուկ և պինդ նյութերը:

4. Երևան քաղաքի արձանները թվարկել 10 արձան:

Ալեքսանդր Սպենդարյան

• 1. Սայաթ Նովա

• 2. Անանիա Շիրակացի

• 3. Մովսես Խորենացի

• 4. Միքայել Նալբանդյան

• Ավետիք Իսահակյան

1. ։

• 1. Մեսրոպ Մաշտոց

• 2. Մխիթար Գոշ

• 3. Ալեքսանդր Թամանյան

• 4. Եղիշե Չարենց

• 5. Առնո Բաբաջանյան

• 1. Մարտիրոս Սարյան

• 2. Հակոբ Մեղապարտ

• 3. Արմեն Տիգրանյան

• 4. Կոմիտաս

• 5. Վիլյամ Սարոյան

• 1. Սուրեն Սպանդարյան

• 2. Մովսես Խորենացի

• 3. Արամ Խաչատրյան

• 4. Ալեքսանդր Մյասնիկյան

• 5. Գևորգ Էմին

• 1. Սահակ Պարթև, Մեսրոպ Մաշտոց

• 2. Հովհաննես Այվազովսկի

• 3. Անանիա Շիրակացի

• 1. Սասունցի Դավիթ

• 2. Վարդան Մամիկոնյան

• 3. Գայ

• 5. Հովհաննես Բաղրամյան

• 1. Տիգրան Պետրոսյան

• 2. Անդրեյ Սախարով

• 3. Սայաթ-Նովա

• 4. Մաքսիմ Գորկի

• 1. Արգիշտի Ա

• 2. Տիգրան Մեծ

5. ԷԿՈ համակարգ ինչ է ԷԿՈ համակարգը:

Կենսաբանական էկոհամակարգը տարբեր տեսակների առանձյակների մի խումբ է, որոնք ապրում են մի որոշակի տարածքում և համագործակցում են իրար հետ, օրինակ՝ խոնավ արևադարձային անտառները, անապատները, կորալյան գաղութները, բարձրախոտային դաշտավայրերը և այլն։ Կենսաբանական էկոհամակարգը իր բնակության վայրի հետ միասին կոչվում է էկոհամակարգ։ Վերհողային էկոհամակարգերում ջուրը գոլորշանում է Երկրի հողային մակերեսներից և ջրի մակերեսից, որպեսզի նորից թափվի անձրևի և ձյան տեսքով, և ապահովի ջրային և ստորջրյա պաշարները։

Ֆոտոսինթեզող օրգանիզմները կլանում են արևային լույսի էներգիան, որը օգտագործում են իրենց աճի համար։ Այնուհետև այդ էներգիան կլանվում է ֆոտոսինթեզող կենդանիներով սնվող կենդանիների կողմից կամ էլ անջատվում է արտաքին միջավայր ջերմության տեսքով ինչպես օրգանիզմների կենսագործունեության ընթացքում, այնպես էլ նրանց մահվանից և քայքայումից հետո։ Ֆոտոսինթեզի ժամանակ ֆոտոսինթեզող օրգանիզմները կլանում են CO₂ և արտադրում են թթվածին, իսկ կենդանիները և սնկերը կլանում են O₂ և արտազատում են CO₂։ Սննդի հանքային տարրերը, օրինակ՝ ազոտը և ֆոսֆորը, կատարում են շրջանառություն էկոհամակարգի կենդանի և ոչ կենդանի բաղադրիչների միջև։ Շրջակա միջավայրի ֆիզիկական պայմանները, հատկապես կլոր տարվա ջերմաստիճանը, ազդում են էկոհամակարգի կառուցվածքի և բնույթի վրա և որոշում են տարածքի վերածումը անտառի թե՛ անապատի, կամ էլ ճահիճի ու արահետի։

Կենսաբանական էկոհամակարգը նույնպես կարող է ազդել միջավայրի ֆիզիկական պայմանների վրա։ Վերհողային էկոհամակարգերում, օրինակ, քամու արագությունը, խոնավությունը, ջերմաստիճանը կամ էլ այլ հիմնական պայմանները կարող են կախված լինել այնտեղ ապրող բույսերից և կենդանիներից։ Ջրային էկոհամակարգերում այնպիսի ֆիզիկական հատկանիշները, ինչպիսին են ջրի թափանցիկությունը, քիմիական կազմը, խորությունը որոշվում է ջրային կենսաբանական էկոհամակարգի որակական և քանակական կազմով, իսկ այնպիսի էկոհամակարգերը, ինչպիսին են կորալյան գաղութները, իրենք են որոշակի չափով ազդում միջավայրի ֆիզիկական պայմանների վրա։

Կենսաբանական էկոհամակարգի կազմում յուրաքանչյուր առանձնյակ օգտագործում է ռեսուրսների մի որոշակի յուրահատուկ խումբ, որը կազմում է նրա սնունդը։ Սննդի յուրաքանչյուր բաղադրիչ կարող է հանդիսանալ այն ֆակտորը, որը ճնշում է պոպուլյացիայի մեծանալը։ Օրինակ՝ չղջիկների որոշակի պոպուլյացիա, որը հարմարված է որոշակի պայմաններով քարանձավներում ապրելուն, չի ապրում այդպիսի պայմաններ չունեցող քարանձավներում և չի աճում։

Յուրաքանչյուր տեսակ կարող է հարմարված լինել սուկցեսիայի մի որոշակի փուլին։ Սուկցեսիան տեսակային կազմի, կառուցվածքի և ֆիզիկական հատկանիշների աստիճանական վերափոխման պրոցեսն է, որն իրականանում է էկոհամակարգի բնական կամ անտրոպոգեն խաթարումների դեպքում։ Որոշակի տեսակներին կարելի է հայտնաբերել սուկցեսիայի միայն որոշակի փուլերում, օրինակ՝ արևասեր թիթեռները և միամյա բույսերը հաճախ հանդիպում են սուկցեսիայի վաղ փուլերում, իսկ ստվերադիմացկուն բույսերն ու թռչուններն, որոնք բնակալվում են մահացած ծառերի կոճղերում, հայտնվում են սուկցեսիայի վերջին փուլերում։

Մարդու գործունեությունը փոխում է սուկցեսիայի ընթացքը, օրինակ՝ մարդու կողմից վնասված խոտածածկույթով արահետները կամ էլ անտառները ծառերի հատումից հետո, որպես կանոն, այլևս երբեք չեն բնակեցվում ետսուկցեսիոն տեսակներով։ Կենսաբանական էկոհամակարգերի կազմը հաճախ որոշվում է մրցակցությամբ և գիշատիչներով։ Գիշատիչները նվազեցնում են տեսակների առանձնյակների քանակությունը և երբեմն կարող են դրանց դուրս հանել նրանց հիմնական ապրելավայրերից։ Երբ գիշատիչներին վերացնում են, տեսակների առանձնյակների թիվը կարող է հասնել կրիտիկական մակարդակի և նույնիսկ գերազանցել այն։ Այդ դեպքում սննդի ամբողջական սպառումից հետո կարող է սկսվել պոպուլյացիայի կործանումը։ Էկոհամակարգի կառուցվածքը որոշվում է նաև սիմբիոտիկ փոխհարաբերություններով, այդ թվում նաև մուտուալիտիկ ցիմբիոզը, օրինակ՝

1. մսալի պտուղներով բույսերը և դրանցով սնվող կենդանիները, որոնք տարածում են բույսերի սերմերը,
2. սնկերը և ջրիմուռները,
3. կորալյան գաղութները և նրանցում ապրող ջրիմուռները և այլն։

6. Ինչ է ԷԿՈ տուրիզմը

Էկոտուրիզմ – բնության և մշակութային տեսարժան վայրերի ուսումնասիրության և ըմբոշխնելու նպատակով շրջակա միջավայրի նկատմամբ պատասխանատվությամբ ճանապարհորդություն կապված բնության չխախտված տարածքների հետ, որը նպաստում է շրջակա միջավայրի պահպանմանը, շրջակա միջավայրի վրա ունենում է «մեղմ» ազդեցություն, ապահովում է տեղացի բնակիչների ակտիվ սոցիալ-տնտեսական մասնակցությունը և նրանց կողմից այդ գործունեությունից առավելությունների ստացումը։ Բնության պահպանության միջազգային միություն։ Էկոտուրիզմ – դեպի բնական տարածքներ պատասխանատու ճանապարհորդություն, որը նպաստում է բնության պահպանությանն ու բարելավում տեղացի բնակչության բարօրությունը։ Էկոտուրիզմի հասարակություն (The Ecotourism Society)։ Էկոտուրիզմ – զբոսաշրջություն, որը ներառում է համեմատաբար անխախտ բնություն ունեցող վայրեր ճանապարհորդություններ տվյալ տարածքի բնական և մշակութա-էթնիկական առանձնահատկությունների վերաբերյալ պատկերացում կազմելու նպատակով, որը չի խախտում էկոհամակարգի ամբողջականությունը և ստեղծում է այնպիսի պայմաններ, որոնց ներքո բնության ու բնական ռեսուրսների պաշտպանությունը արդյունավետ է դառնում տեղացի բնակչության համար։ Վայրի բնության համաշխարհային ֆոնդ։ Նյութի աղբյուրը` Econews.am

7. Թվարկել Հ.Հ-ի մարզերը յուրաքանչյուր մարզոմ ասել մեկ մշակութային կոթող

Մարզ մարզկենտրոն

Արագածոտն մարզ – Աշտարակ

Սաղմոս վանք, Թուխ մանուկ

Արարատ – Արտաշատ

Հուշարձաններ

Արմավիր – Արմավիր

Սրբ. Գայանե, Սրբ. Հռիփսիմե, Ս. Շողակաթ

Գեղարքունիքի մարզ – Գավառ

Սևանա վանք, հայրավանք

Լոռի – Վանաձոր

Լոռի բերդ

Կոտայք – Հրազդան

Հատիս

Շիրակ – Գյումրի

Սառնաղբյուր, Կառնուտ

Սյունիք – Կապան

Աղիտու

Վայոց ձոր – Եղեգնաձոր

Նորավանք

Տավուշ – Իջևան

Սրվեղի վանք

8. Ներկայացնել մեկ խաղ որը կզարգացնի երեխայի պատկերացումները էկոլոգիայի ոլորտում:

9. Տրված մի քանի էկոլոգիական նախադասություն ձևափոխել այնպես որ հինգ տարեկան երեխան հասկանա:

10. Ինչ է ազիմուտը ներկայացնել բանաձևը և կատարել տրված առաջադրանքները:

Ազիմուտը դիտման կետը նպատակակետին միացնող գծի և միջօրեականի հյուսիսային ուղղության միջև ընկած անկյունն է։

11. ՀՀ-ը կարմիր գիրքը հատուկ պահպանման տարածքները:

Խոսրովի անտառ արգելոց

Շիկահողի արգելոց

Էրեբունի արգելոց

Սևան ազգային պարկ

Դիլիջան ազգային պարկ

Արփի լիճ ազգային պարկ

Արևիկ ազգային պարկ

Ախնաբադի կենու պուրակ

Արագածի ալպիական արգելավայր

Արզականի և մեղրաձորի արգելավայր

Արջատխլենու արգելավայր

Բանքսի Սոճու պուրակ

Բողաքարի արգելավայր

Գանձաքարի արգելավայր

Գետիկի արգելավայր

Գիլան արգելավայր

12. Ինչ է ԳՄՕ-ն

Գենետիկորեն ձևափոխված օրգանիզմ (ԳՁՕ, գենետիկորեն մոդիֆիկացված օրգանիզմ՝ ԳՄՕ), օրգանիզմ, որի գենոտիպն արհեստականորեն փոփոխվել է գենային ինժեներիայի մեթոդներով։ Այս եզրույթը կիրառվում է բույսերի, կենդանիների և միկրոօրգանիզմների համար։ Գենային փոփոխությունները, որպես կանոն, կատարվում են գիտական և տնտեսական նպատակներով։ Ի տարբերություն բնական կամ արհեստական մուտացիաների ժամանակ առաջացող պատահական փոփոխությունների՝ գենային ձևափոխումն ունի խիստ նպատակային ուղղվածություն։ Ներկայումս գենային ձևափոխման հիմնական եղանակը տրանսգենների օգտագործումն է ՝ տրանսգենային օրգանիզմների ստեղծման նպատակով։ Գյուղատնտեսության և սննդարդյունաբերության մեջ ԳՁՕ ասելով՝ հասկանում են միայն այն օրգանիզմները, որոնք առաջացել են նրանց գենոմում մեկ կամ մի քանի տրանսգենների ներմուծմամբ։

13. Թունավոր կոսմետիկ միջոցներ պարզել արդյոք կոսմետիկ միջոցը թունավոր է, թե ոչ:

Խուսափելու համար բաղադրիչների ցուցակ

Տալկ

2019 թ.-ին FDA- ն սպառողներին խորհուրդ տվեց խուսափել որոշ կոսմետիկ իրերի օգտագործումից `ասբեստի դրական արդյունք ունենալու պատճառով: Այս իրերը պարունակում էին տալկ, որն ինքնին անվտանգ է:

Մարդիկ կարող են տալկ գտնել դիմահարդարման տարբեր ապրանքների մեջ, ներառյալ կարմրությունները, ստվերաներկերը և բրոնզերը: Այն գործում է դիմահարդարման մեջ ՝ խոնավությունը կլանելու, անթափանց երանգ հաղորդելու և դիմահարդարումը «չթրթռելուց» դադարեցնելու համար:

Այնուամենայնիվ, տալկը կարող է առողջության համար վտանգ ներկայացնել `ասբեստով հնարավոր աղտոտման պատճառով. և տալկը, և ասբեստը երկրի բնական հանքանյութերն են, որոնք հաճախ հանդիպում են միմյանց մոտ: Ասբեստը հայտնի քաղցկեղ առաջացնող քիմիական նյութ է և կարող է աղտոտել չփորձարկված տալկը, որը արտադրողները օգտագործում են որոշակի կոսմետիկայի մեջ:

Տրիկլոզան

Տրիկլոզանը կարող է ներկա լինել որոշ դեղատոմսեր թողարկվող կոսմետիկայում: Որոշ արտադրողներ այն ավելացնում են մանրէներով աղտոտման ռիսկը նվազեցնելու համար: Ապրանքներ, որոնք կարող են պարունակել տրիկլոզան, ներառում են ատամի մածուկներ, հակաբակտերիալ օճառներ և մարմնի լվացքներ:

FDA- ի համաձայն ՝ տրիկլոզանի բարձր պարունակությունը կարող է ազդել վահանաձեւ գեղձի հորմոնների վրա և նպաստել հակաբիոտիկների դիմադրողականությանը: Ներկայումս հետազոտությունը ուսումնասիրում է նաև տրիկլոզանի երկարաժամկետ ազդեցությունը մաշկի քաղցկեղի զարգացման վրա:

Գիտնականներին անհրաժեշտ են լրացուցիչ ապացույցներ `պարզելու համար տրիկլոզանի ճշգրիտ ազդեցությունը մարդու առողջության վրա:

Ներկայումս այն արգելված է մարմնի խնամքի միջոցներով, որոնք վաճառվում են Whole Foods- ում, և նախատեսվում է արգելել CVS- ը, Rite Aid- ը և Walgreens- ը:

Առաջնորդել

Կոլլ պարունակող աչքերի կոսմետիկ միջոցները կարող են պարունակել կապարի բարձր մակարդակ, ինչը վնասակար ծանր մետաղ է մարմնի համար:

Ստորև նշվածներից որևէ մեկը պարունակող ցանկացած աչքի արտադրանք կարող է պարունակել կապար.

• գուլպաներ
• քաջալ
• ալ-Կահալ
• սուրմա
• տիրո
• տոզալի
• կվալի

Այս բաղադրիչները պարունակող ցանկացած ապրանք ԱՄՆ-ում անօրինական է, քանի որ դրանք մտնում են FDA- ի անօրինական գունային հավելումներ:

Սնդիկ և տիմերոզալ

Մաշկի թեթեւացնող միջոցները կարող են պարունակել սնդիկ: Սնդիկը ծանր մետաղ է, որը վնասակար է մարմնի համար: Դա կարող է ազդել նյարդային համակարգի վրա, առաջացնել երիկամների վնաս և վնասել զարգացող պտղին:

Thimerosal- ը կոնսերվանտ է, որը կարող է հայտնվել կոսմետիկայի մեջ և պարունակում է սնդիկ:

Ֆթալատներ

Ֆթալատները առկա են եղունգների որոշ լաքերում և մազերի լաքերում, ինչպես նաև մաքրող և կոսմետիկ միջոցներից շատերի բույրերի մեջ:

Ֆթալատները կարող են անհավասարակշռել հորմոնները, մասնավորապես հորմոնները, որոնք աշխատում են էստրոգենի հետ միասին, ինչպիսին է տեստոստերոնը: Ըստ կրծքագեղձի քաղցկեղի մի բարեգործության, ֆթալատները կարող են կապ ունենալ կրծքի քաղցկեղի հետ: Դա պայմանավորված է նրանով, որ էստրոգենի մակարդակի որոշակի փոփոխությունները կարող են առաջացնել կրծքի քաղցկեղի զարգացում:

Պարաբեններ

Արտադրողները պարաբենները օգտագործում են որպես շատ կոնսերվատորների պահպանակներ: Պարաբենները կարող են հայտնվել կոսմետիկ պիտակների վրա որպես հետևյալը.

• մեթիլպարաբեն
• պրոպիլպարաբեն
• էթիլպարաբեն
• բուտիլպարաբեն

Պարաբենները կարող են պարունակվել դիմահարդարման, խոնավեցնող միջոցների, մազերի միջոցների և սափրվելու քսուքների մեջ: Պարաբենները կարող են մարմնին մտնել մաշկի միջոցով և ընդօրինակել էստրոգենը:

Չնայած պարաբենները կգործեն միայն որպես էստրոգենի թույլ ձև, այն կարող է դեռ բավարար լինել կրծքագեղձի քաղցկեղի բջիջների աճի համար: Դա պայմանավորված է նրանով, որ էստրոգենի անհավասարակշռությունը կարող է երբեմն առաջացնել կրծքի քաղցկեղի որոշակի տեսակ, որը կոչվում է հորմոնալ ընկալիչ-դրական կրծքի քաղցկեղ:

Կրծքագեղձի հյուսվածքի և կրծքի քաղցկեղը կարող է պարաբեն պարունակել, չնայած դա ապացույց չէ, որ դրանք կապված են քաղցկեղի հետ: Դա կարող է պարզապես մատնանշել դրանց լայն կիրառումը: Հետագա ուսումնասիրությունները կօգնեն պարզել, թե կա՞ արդյոք որոշակի կապ:

Ֆորմալդեհիդ

Ֆորմալդեհիդը և քիմիական նյութերը, որոնք որոշակի ժամանակահատվածում արձակում են ֆորմալդեհիդ, առկա են կոսմետիկայում, լոսյոններում, շամպուններում, ցնցուղի գելերում, եղունգների լաքերում և մազերի ուղղման միջոցներում:

Ֆորմալդեհիդը կարող է առաջացնել ալերգիկ ռեակցիաներ, ինչպես նաև աչքերի և շնչառական համակարգի գրգռում: Լաբորատոր կենդանիների վրա կատարված որոշ ուսումնասիրություններ նույնպես կապել են քիմիական նյութը քաղցկեղի հետ:

Քաղցկեղի ամերիկյան ընկերության համաձայն, այս կոսմետիկան «կարող է կարճ ժամանակով բարձրացնել սենյակում գտնվող ֆորմալդեհիդի կոնցենտրացիան, բայց հասած մակարդակները շատ ավելի ցածր են, քան համարվում է վտանգավոր»:

Նրանք նաև առաջարկում են, որ մազերի հարթեցման պրոֆեսիոնալ բուժումները, որոնք օգտագործում են կերատին, կարող են ֆորմալդեհիդի ներքին կոնցենտրացիան հասցնել պոտենցիալ վտանգավոր մակարդակի:

Տոլուոլ

Տոլուոլը առկա է եղունգների որոշ բուժումներում և եղունգների լաքերում: Դա վճարունակ է, որը կարող է թունավոր լինել ուղեղի, նյարդային համակարգի և զարգացող պտղի համար:

Տրիկլոզանի նման, տոլուոլին նաև ներկայումս արգելվում է մարմնի խնամքի միջոցները, որոնք վաճառվում են Whole Foods- ում, և նախատեսվում է արգելել CVS- ը, Rite Aid- ը և Walgreens- ը:

Ածխածնային սև

Ածխածնային սևը առկա է տուշերի, աչքերի գծերի և շրթներկերի մեջ, քանի որ այն տալիս է գունավորում այս ապրանքներին: Բնապահպանական աշխատանքային խումբը (EWG) կապում է այս քիմիական նյութը քաղցկեղի հետ, և հետազոտության արդյունքում հաղորդվել է, որ ածխածնի սևը «հնարավոր է քաղցկեղածին է մարդու համար»:

Գիտնականները սովորաբար այս ուսումնասիրությունները հիմնավորում են արդյունաբերական մակարդակի ազդեցության վրա գործարաններում կամ լաբորատոր կենդանիներում: Կոսմետիկայի մեջ փոքր քանակությամբ ածխածնի սևի անվտանգությունը որոշելու համար անհրաժեշտ է ավելի շատ հետազոտություն:

Պեր– և պոլիֆլորոալկիլային նյութեր

Պեր- և պոլիֆլուորոալկիլային նյութերը (PFAS) կարող են պարունակվել հիմքերում, քողարկիչներում և eyeliners- ում, ինչպես նաև այլ կոսմետիկ արտադրանքներում:

Ըստ EWG- ի ՝ կան PFAS դասակարգված ավելի քան 4000 քիմիական նյութեր, որոնք կարող են հետևել հետեւյալ ռիսկերը.

• վնասելով զարգացող պտուղին
• բարձրացնելով մարդու քաղցկեղի ռիսկը
• ազդում է իմունային համակարգի վրա
• ազդելով հորմոնի հավասարակշռության վրա

Բենզոֆենոն տիպի ուլտրամանուշակագույն ֆիլտրեր

Դիմահարդարման որոշ միջոցներ կարող են պարունակել ուլտրամանուշակագույն (ուլտրամանուշակագույն) ֆիլտրեր: Բենզոֆենոնը ուլտրամանուշակագույն ֆիլտրի տեսակ է, որը կարող է խանգարել հորմոններին և կապ ունենալ էնդոմետրիոզի հետ:

Տոքսիններից խուսափելու այլընտրանքներ և խորհուրդներ

Մարդիկ կարող են խուսափել դիմահարդարման մեջ պոտենցիալ վնասակար քիմիական նյութերի ազդեցությունից `նվազեցնելով դրանց օգտագործումը կամ անցնելով ավելի անվտանգ, ոչ թունավոր այլընտրանքների:

Այս քայլերին հետևելը կարող է օգնել մարդուն նվազեցնել կամ խուսափել թունավոր դիմահարդարման օգտագործումից.

• Օգտագործեք ավելի քիչ ապրանքներ կամ ընտրեք ավելի ցածր բաղադրիչների ցուցակ ունեցող ապրանքներ:
• Ուշադիր ստուգեք բոլոր պիտակները և փնտրեք ցանկացած անծանոթ բաղադրիչ ՝ օգտագործելով այնպիսի ռեսուրս, ինչպիսին է EWG’s Skin Deep- ը:
• Տանը պատրաստեք կոսմետիկ արտադրանք, ինչպիսիք են մարմնի մացառները և դեմքի դիմակները, օգտագործելով պարզ սննդային բաղադրիչներ:
• Հոգ տանել այն ապրանքների մասին, որոնք պնդում են, որ դրանք «մաքուր», «օրգանական» կամ «բնական» են, քանի որ այդ պնդումների համար իրավական պահուստ չկա, և դա ինքնաբերաբար չի դարձնում դրանք ավելի անվտանգ:
• Օգտագործեք ապրանքներ, որոնք ունեն օրգանական սերտիֆիկացում կամ սերտիֆիկացում ճանաչված կազմակերպության հետ, որը խթանում է ոչ թունավոր արտադրանքները:

Երբ մարդկանց իրազեկությունը կոսմետիկայի թունավոր բաղադրիչների մասին աճում է, ավելի ու ավելի շատ ոչ թունավոր այլընտրանքներ են մատչելի դառնում: Մարդիկ կարող են անցնել ոչ թունավոր այլընտրանքների յուրաքանչյուր տեսակի դիմահարդարման համար, ներառյալ.

• տուշեր
• շրթունքների միջոցներ
• աչքի արտադրանք
• հիմքերը
• թաքցնողներ
• բրոնզեր և կարմրություն

EWG- ի նման ռեսուրսների օգտագործումը կարող է օգնել մարդկանց ստուգել ցանկացած ապրանք թունավոր բաղադրիչների համար և գտնել առաջարկություններ ոչ թունավոր այլընտրանքների համար: